In relatietherapie met je innerlijke criticus

In coachingstrajecten is het vaak een belangrijk onderdeel van de sessies, het verzachten en ontspannen van de innerlijke kritische stem. Wanneer deze stem namelijk veel macht heeft, wordt letterlijk de bewustzijnsruimte vernauwd en zal het psychologische systeem minder ontspannen en minder vrij zijn in het hier en nu. In plaats van simpelweg te “zijn” wie je bent, zorgt de innerlijke kritische stem ervoor dat er eerst aan bepaalde “leefregels” moet worden voldaan, voordat je er -ontspannen- mag zijn. Wanneer je niet aan de leefregels van deze stem voldoet ontstaat er -in meer of mindere mate- een gevoel van angst(of ongemak).

Vanuit de Zijnsoriëntatie(de stijl van coaching van waaruit ik veelal werk bij Bewust bij Jezelf) zijn er prachtige oefeningen en methoden om een andere relatie op te bouwen met de innerlijke criticus, zodat er meer ontspanning kan ontstaan op diepe lagen van de psychologische structuren.

WAT IS DE INNERLIJKE CRITICUS

De innerlijke criticus, de innerlijke kritische stem die zich bemoeit met je(ons) doen en laten. Het is de stem van de zelftwijfel en angst. Het is de strengheid voor jezelf. Deze zelftwijfel ontstaat op plekken(delen van jezelf) waar onvoldoende zelfliefde aanwezig is.

De innerlijke criticus is een -innerlijke- psychologische instantie, die resoluut en star is en zich vasthoudt aan bepaalde negatieve overtuigingen(uit het verleden) die je over jezelf hebt gevormd(aangenomen). In het huidige moment heeft deze instantie de macht om je kleiner te maken en te beklemmen met zijn (zelf)oordelen en wijzende vinger. De instantie vertelt je wat je allemaal verkeerd doet of verkeerd hebt gedaan, waardoor je bijvoorbeeld met schaamte of een schuldig gevoel blijft zitten na een gezellige aangelegenheid. Het is een vorm van angst.

ZELFLIEFDE DOET DE INNERLIJKE CRITICUS SMELTEN

Aanwezigheid van zelfliefde is wat de starre innerlijke criticus doet ontspannen en verzachten. Wanneer de basis van zelfliefde in jezelf groter en steviger is, zal de macht en invloed van de innerlijke criticus verminderen. Om dat te bewerkstelligen zal de innerlijke criticus recht aangekeken moeten worden, zodat er een dialoog kan ontstaan. Het komt eigenlijk dus neer op relatietherapie met je eigen innerlijke criticus.

Het mooie is dat de innerlijke criticus zeker open staat voor een dialoog, mits je je vanuit zelfliefde kan verhouden tegenover hem. Wanneer een liefdevol, gedragen en volwassen deel van jou de innerlijke criticus kan ontmoeten en geruststellen, zullen daardoor delen van je psychologische structuur kunnen ontspannen(helen), wat zich doorvertaald naar de directe ervaring van het hier en nu. In het hier en nu zul je dan meer ontspannen en minder (kritisch)zelfbewust kunnen functioneren. Dat is vaak een hele bevrijding en opluchting.

Vanuit die ontspanning en opluchting ontstaat er een ruimte in de -daarvoor gespannen- psychologische structuur. Binnen die ruimte die ontstaat, kan het vervolgens weer gaan stromen. Er kan weer adem gehaald worden. Zo ontstaat er de ruimte voor de mogelijkheid van het openen naar nieuwe ervaringen en nieuwe kwaliteiten(van jezelf), die deze -veilige- ruimte nodig hebben om tot uiting en tot bloei te kunnen komen.

De zelftwijfel(veroorzaakt door de innerlijke criticus) kan dan bijvoorbeeld ruimte maken voor een gevoel van bekwaamheid, waardoor je letterlijk en figuurlijk vanuit een andere energie in het leven komt te staan. Je wordt dan als het ware gedragen door kracht en zelfliefde, waardoor de wereld er ineens heel anders uit kan komen te zien.

HOE

Om je vanuit een volwassen oogpunt te kunnen verhouden tot de innerlijke criticus, is het ten eerste belangrijk om te beseffen dat deze aanwezigheid zijn stem laat horen vanuit een moment in het verleden. De overtuiging van de stem is dus per definitie verouderd een niet up-to-date met de huidige staat van opgedane ervaringen, kennis en wijsheid. De waarheid van de innerlijke criticus zal misschien weerlegd kunnen worden, door deze opnieuw te bekijken en te herbeoordelen vanuit de volwassen waarheid en wijsheid van jou in het huidige moment. Dit zal niet alleen vanuit het niveau van het hoofd moeten gebeuren, maar -vooral- ook op gevoelsniveau.

Ten tweede is het belangrijk om in te zien dat de stem van de innerlijke criticus in eerste instantie is ontstaan door kritische aanwezige(n) in de omgeving tijdens de kinderjaren. Op basis van goedkeuring en afkeuring door de omgeving(buitenwereld) worden -voor een kind- de correcte leefregels bepaald en geïnternaliseerd en zo uiteindelijk onderdeel van de leefregels vanuit de binnenwereld. De -uiterlijke- kritische stem vanuit de omgeving, wordt zo uiteindelijk dus de stem van de innerlijke criticus.

Concluderend dat de innerlijke criticus dus uit een verouderd deel van jezelf komt en is ontstaan door (een gevoel van)afwijzing vanuit de omgeving, is het wellicht gemakkelijker om wat meer afstand te nemen. Wanneer er vanaf meer afstand(vanuit een meditatief gewaarzijn) naar de innerlijke criticus gekeken kan worden, dan kan ingezien worden dat deze stem niet van jou is, maar van een angstig deel van jou. En met dat deel kan vervolgens een -liefdevolle- dialoog worden aangegaan. Een begeleidende aanwezige is -net als in relatietherapie- erg waardevol in dit proces.

Het klinkt vanuit de bovenstaande tekst misschien als een eenvoudige klus, maar dat is het niet. Het vereist een zekere vorm van toewijding en training(beoefening, meditatie, lichaamswerk en een gezonde relatie met de gevoelswereld) om jezelf te kunnen openen voor zo’n innerlijke dialoog. Het mooie is dat na enige oefening en ervaring de weg naar opening zal vergemakkelijken(verzachten), waardoor je jezelf steeds beter -en verder- kan begeleiden in dit proces. Het is het mooie proces van persoonlijke ont-dekking en de weg naar (steeds meer) zelfbevrijding.

Met zachte groet,

Frank Schutt

Als coach geeft het me veel voldoening en vind ik het een prachtige uitdaging om een cliënt(medemens) te kunnen ondersteunen en begeleiden in dit mooie en waardevolle persoonlijke proces. Dus wees welkom!

Heb je over dit onderwerp nog meer vragen over dit onderwerp of wil je contact leggen. Neem dan vooral contact op via info@bewustbijjezelf.nl of bel naar 06-16024929.